“Bozkatu ezin dugunez, ez digute jaramonik egiten” komentatu zuen 15 urteko neska batek iazko ekainean Save the Children-etik Infancia en Reconstrucción txostenarako erantzunak biltzen ari ginela. Pandemia hasi eta hilabete gutxira egindako txosten horrekin, desberdintasunari aurre egiteko neurriak proposatu genituen normaltasun berrian, haur eta nerabeen ahotsekin.
Nerabeak eta gazteak ez dira kontuan hartzen eta egunero ikusten dugu albisteetan birusari eusteko neurriak ez betetzea leporatzen zaiela. Horrez gain, COVID-19ren kutsatzerik handiena ekartzea leporatzen zaie, eta ez dute erakusten beren egoerarekiko eta azken hilabeteetan argi eta garbi eragin duten bizitzako beste alderdiekiko enpatiarik. Adin-talde baten kriminalizazioari buruzko erretorika horretaz aparte, benetan protokoloak jarraitu edo beraien burua zainduko ez balute, batxilergoko eta unibertsitateko ikasgela gehiago itxita izango genituzke.
Hori guztia pertsona helduek nerabezaroaren inguruan duten pertzepzioarekin nahasten da. Batzuetan, aurreiritzitik begiratzen diegu nerabeei, helduon balioen eskematik. Beste batzuetan, besterik gabe, ez ditugu ezagutzen nerabeak dituzten nahiak eta kezkak.
Nerabeek birusa zuzen sentitzen eta ikusten dute maite dituzten pertsonen bidez, baina bizitzen ari diren nerabezaro etapako aldaketa sozio-emozionaletan murgilduta daude. Independentziaren bila dabiltzan garaia da, harreman sozialak eta lagunekin denbora pasatzea funtsezkoa da haien garapenerako. Hori guztia agintari aurrez aurre jartzearekin batera, batez ere gurasoen agintari.
Nerabezaroa eta heldutasunerako trantsizioa beti izan badira konplexuak, gehitu dezagun orain ezin dugula elkar ukitu, segurtasunagatik 4 pertsonako taldeetan bakarrik gaudela, pare bat metroko distantzia mantenduz eta orokorrean pertsona guztiontzat eguneroko funtsezko jarduerak murriztuz, baina ezinbestekoak nerabeen eta gazteen garapenerako beren osasun fisiko eta mentalerako dakarrenarekin.
Jarduera fisikoa
Adibidez, oso garrantzitsua da nerabeek ariketa fisikoa egiteko aukera izatea, osasun-egoera onari eusteko, garapen psikomotorra ahalbidetzeko, sedentarismoa saihesteko eta ongizate psikologikoa eta elkarreragin soziala bultzatzeko. Save the Childrenek udalerriei eskatzen die bermatzeko haurrek eta nerabeek berdeguneak eta parkeak erabiltzeko aukera dezatela, bai eta aire zabaleko edo aireztapen egokia duten beste gune batzuk erabiltzekoa ere.
Duela pare bat urte goraipatu genituen nerabe berdinak dira Fridays for Future mugimendu ekologista izateagatik. Inguruan munduan gertatzen ari denarekin desio eta konpromiso bera daukate beraiek pandemia baten erdian. Horregatik, konpromiso berarekin erantzun behar diegu. Erreklamatzeari utzi eta haien ahalegina goraipatu, modu osasuntsu eta seguruan sozializatzeko espazio publikoak zabalduz, denbora librea eta eguneroko aisialdia espazio seguruetan sustatuz, baita kirol jarduerak eta eskola kirola berpiztuz ere.
Hortaz laburbilduz, arduradun publikoek nerabeen aisialdirako eta ongizate integralerako eskubidea errespetatzea eta zaintzea. Ezin ditugu krisi honetan nerabeak eta gazteak berriro ahaztu. Haien eskubideak dira, eta gure betebeharra. Noski, horiek entzun ere egin eta kontuan hartu behar ditugu, zeren eta, botoa eman ezin duten arren, herritarrak dira.
