Estatistikako Institutu Nazionalak (INE) argitaratutako 2023ko bizi-kalitateari buruzko azken txostenaren arabera, aurten ere, Estatuan bizi-kalitate handiena duen autonomia-erkidegoa da Nafarroa. Bizi-kalitatearen adierazle multidimentsionalak (IMCV) agerian uzten du Nafarroa buru dela ‘bizi-esperientzia orokorrean’, ‘ingurunean eta ingurumenean’ eta ‘aisialdian eta gizarte-harremanetan’. Hala ere, honako arlo hauek ere aipatzen ditu: ‘lana’, ‘gobernantza eta oinarrizko eskubideak’, eta ‘segurtasun fisikoa eta pertsonala’.
55 adierazletik abiatuta, autonomia-erkidegoek bederatzi eremutan duten egoera eta bilakaera alderatzen ditu azterlanak. Eremu horiek honako hauek dira: bizi-baldintza materialak; lana; osasuna; hezkuntza; aisia eta gizarte-harremanak; segurtasun fisikoa eta pertsonala; gobernantza eta oinarrizko eskubideak; ingurunea eta ingurumena; eta, bizitzaren esperientzia orokorra. Bederatzi eremu horietatik bitan Nafarroako Foru Erkidegoa lehen postuan azaltzen da: bizitzaren esperientzia orokorra eta ingurunea eta ingurumena. Gainera, hezkuntza eta osasuna bezalako eremuetan bigarren postuan azaltzen da.
Hobetu beharrekoak
Txostenak Foru Erkidegoak hobetu beharko lituzkeen alderdiak ere identifikatzen ditu. Bereziki, lana, gobernantza eta oinarrizko eskubideak eta segurtasun fisikoa eta pertsonala dira hobetzeko marjina erakusten dutenak. Adierazle horietan, Nafarroa seigarren, zortzigarren eta bederatzigarren postuan dago, hurrenez hurren. Nafarroak langabezia-tasa orokorra eta iraupen luzekoa hobetu ditu, eta aldi baterako lan-tasak ere behera egin du. Gainera, osasun-arloan bere burua hobekien hautematen duen autonomia-erkidegoa da, eta nabarmen jaitsi da 18 eta 24 urte bitarteko eskola-uzte goiztiarra.
Bestalde, Nafarroako biztanleek parte hartzen dute gehien jarduera politikoetan, eta laguntza eskatzeko laguntza-sareak hobetu dituzte (lagunak, familia edo bizilagunak).
Balantzaren beste aldean, zertxobait jaitsi da hezkuntza-maila handiagoko biztanleria, kutsadura eta zaraten ondoriozko arazoak areagotu dira, eta Foru Komunitatearen posizioa ez da hain aurreratua edo positiboa baldintza ekonomikoei dagokienez berdintasunaren arloan.
INEren azterketaren arabera, Nafarroa, Errioxa eta Aragoi ziren bizi-kalitate maila altuena zuten erkidegoak 2022an. 2008tik 2022ra bitartean, Foru Erkidegoak posizio onena mantendu du denborazko seriean.
Estatuan, bizi-kalitatea egonkor mantendu da 2022an, aurreko urteekin alderatuta pixka bat jaitsi bada ere. Nafarroak, bereziki, beherakada txiki bat izan du aurreko urtearekin alderatuta; hori bai, posizio pribilegiatua mantentzen du 105,7 punturekin, baina bere maximo historikotik 0,6 puntura.
