UPV/EHUko Didaktika eta Eskola Antolaketa Sailak egin berri duen azterlan batek nerabeen adimen emozionalaren, gizarte-laguntzaren eta ideia suizidaren arteko harremanari buruzko ondorio interesgarriak eskaini ditu.
Héctor Galindo eta Daniel Losada Euskal Herriko Unibertsitateko (UPV/EHU) ikertzaileek ondorioztatu dutenez, adimen emozional handiagoa duten nerabeek joera handiagoa dute jasotzen duten babes soziala hautemateko eta horrek, era berean, beren buruaz beste egiteko asmoa murrizten laguntzen die.
Galindok eta Losadak berdinen arteko laguntzaren, familiaren babesaren eta irakasleen laguntzaren eragin bitartekaria eta moderatzailea aztertu dute, nerabeen adimen emozionalaren eta ideia suizidaren arteko harremanean.
Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) adierazi duenez, jokabide suizida hirugarren heriotza-kausa bihurtu da mundu osoko nerabeen artean. Arazo horrek maila sozioekonomiko baxu eta ertainak dituzten herrialdeetatik datozenei eragiten die bereziki, 2020an kasuen % 90 izan baitziren. Adimen emozionala bizitzako etapa horretan ideiaren eta jokabide suizidaren aurkako faktore babesle gisa identifikatu da.
Adimen emozionala faktore babesle gisa
Ikerketa 898 neraberekin egin da eta agerian utzi du adimen emozionalak garrantzi handia duela gazteen ideien eta jokabide suiziden aurkako faktore babesle gisa. Adimen emozional baxua, estatistikoki, nerabeek beren buruaz beste egiteko joera handiagoa izatearekin lotu da. Bestalde, adimen emozional handia duten nerabeek ikaskideengandik, irakasleengandik eta senideengandik jasotzen duten laguntza modu eraginkorrean hautemateko eta erabiltzeko gai direla ikusi da, eta horrek beren buruaz beste egiteko ideia murrizten laguntzen die.
Emaitzen arabera, familiaren babesa oso garrantzitsua da adimen emozionalaren eta ideia suizidaren arteko harremanean. Galindok eta Losadak adierazi dute jasotako familia-laguntzaren mailak harreman hori aldatzen duela. Familiaren laguntzarik ez dagoen kasuetan, adimen emozional handia duten nerabeek ere ez dute lortzen beren ideia suizidak murriztea. Aitzitik, familiaren laguntza-maila ertaina edo handia izateak bere buruaz beste egiteko asmoa murrizten laguntzen die emozionalki adimentsuak diren gazteei, adimen emozional txikia dutenei baino.
Berdinen arteko laguntza
Azterlanak agerian uzten du berdinen arteko laguntzak eragina duela ideia suizidak murriztean, batez ere nerabe zaharragoetan. Irakaskuntzaren laguntzak, bestalde, zeregin esanguratsua du: adimen emozional handia duten nerabeek beren buruaz beste egiteko ideia murritz dezakete, irakasleen laguntza edozein dela ere; adimen emozional txikia dutenek, berriz, zailtasun handiagoak izango dituzte beren buruaz beste egiteko asmoa murrizteko, baita irakaskuntza-laguntza egokia hautematen badute ere.
Ikertzaileek azpimarratu dute oso garrantzitsua dela eskola-eremuan adimen emozionala lantzea, baina nabarmendu dute ezinbestekoa dela nerabeek gizarte-babes handia hautematea. Gelan adimen emozionala garatzea funtsezkoa bada ere, beharrezkoa da ere ingurune egokia eta gizarte-laguntza egokia bermatzea.
Beraz, ikaskuntza-prozesuetan familiak inplikatzea eta berdinen arteko kalitatezko harremanak sustatzea funtsezkoa da jokabide suizidari heltzeko, nerabeen osasun publikoko arazo nagusietako bat baita.
Irakasleek funtsezko zeregina dute arlo horretan, nerabeek beren ingurunean jasotzen duten gizarte-laguntza aintzat hartu eta sustatu behar baitute; izan ere, UPV/EHUko ikertzaileek adierazi dutenez, gizarte-laguntza txikia izanez gero, baliteke ikasgelan adimen emozionaleko lanak nahi adina eragin ez izatea jokabide suizida murrizteko.
Azterlan honek nerabeen osasun emozionalari modu integralean ekitearen garrantzia nabarmentzen du, laguntza-inguruneak sustatuz eta harreman positiboak sendotuz, bai familian, bai eskolan. Hori egitean, bizitzako etapa erabakigarri honetan ideiaren eta jokabide suizidaren eragina nabarmen murriztea espero da.
