
Irakurketa denbora: 3 minutu
Testuinguru gero eta polarizatuagoan, gizartearen gehiengoa ados dago gai batekin: haur guztiek dute ingurune seguru batean bizitzeko eskubidea, hau da, indarkeriarik, esplotaziorik eta abusurik gabeko ingurune batean. Hala eta guztiz ere, milaka haurrek egunero jasaten dute indarkeria. Pantailen bidez, irudi gogorrak iristen zaizkigu eta beti errealitate are gogorragoak ezkutatzen dituzte. Eta askotan, uste duguna baino gertuago dago.
Hain zuzen ere, azken urteotan, indarkeria ulertzeko modua aldatu egin da. Orain indarkeriez ari gara, pluralean, hobeto identifikatzen ditugulako. Eta, hala ere, eta beste esparru batzuetan gertatzen den bezala, maiz indarkeriek haurtzaroan eta nerabezaroan duten eragina ez da hain agerikoa.
Estatistikek erakusten dutenez, haurrek eta nerabeek indarkeria ekintzak haurtzaroko etapa guztietan eta hainbat ingurunetan jasaten dituzte, eta hori egunero harremanetan jartzen diren konfiantzazko pertsonen esku gertatzen da batzutan. Prebalentzia datuek hala adierazten dute. Adibidez, Europako Kontseiluaren arabera, 5 haurretatik batek sexu-abusua jasango du 18 urte bete baino lehen. Era berean, UNICEFen datuen arabera, eskola-jazarpenak 13 eta 15 urte bitarteko 3 nerabetik bati eragiten dio mundu osoan. Estatuan, haurren eta nerabeen % 83 eta % 91 bitarteri eragiten die indarkeriak.
Haurren indarkeriaren aurkako ondorioak eta proposamenak
Haurren aurkako indarkeria eta babes-eskubidea izan zen parte hartzeko taldeetako mutilek aukeratu zuten gaia Estatuko topaketarako. Zortzigarren edizio hau Bilbon egin berri da, eta Estatu osoko 180 haur eta nerabek parte hartu zuten. Jardunaldietan sortutako ondorioak eta proposamenak manifestu batean bildu ziren. Helburua da dokumentu hau haurren indarkeriari buruzko erabakiak hartzen diren lekuetan aurkeztea, hala nola udaletan edo eskualdeetako, autonomietako eta estatuko gobernuetan.
Neska-mutilek egindako manifestuak, besteak beste, indarkeria motei buruz hitz egiten du. Eskolako jazarpena, ziberjazarpena edo tratu txar fisiko eta emozionala identifikatzen ditu mota hurbilentzat. Aldiz, emakumeen mutilazio genitala, haurren ezkontza edo gizakien salerosketa indarkeria mota ezezagunagoak direla onartzen du. Ildo horretan, haurrei eta nerabeei legeei eta haien eskubideei
buruzko informazioa ematea gomendatzen du, defendatu ahal ditzaten eta tratu txarren egoerak salatu ere ahal ditzaten.
Parte hartzaileek uste dute ingurune digitala maiz bortitza dela, baina baita egunerokoagoak diren beste espazio batzuk ere. Ikastetxeak, ludotekak, kirol zentroak edo, adibidez, hondartza ingurune ez-seguruak izan daitezke eta, horregatik, langile espezializatuen presentzia handiagoa eskatzen dute.
Dokumentuan haur eta nerabeei nola lagun dakiekeen ere zehazten dute, haien ikuspuntutik.
Indarkeriarik ezan, enpatian eta entzute aktiboan hezteari egiten diote erreferentzia. Gainera, eskola-jazarpeneko egoeretan, biktimarekin ez ezik, erasotzailearekin ere lan egin behar dela uste dute. Horren harira, salatu dute irakasleak ez direla beti gai indarkeria-egoerei aurre egiteko.
Ondorioz, neska-mutilek administrazio publikoen inplikazio handiagoa eskatzen dute. Irtenbide errealistak eta baliabide eraginkorrak nahi dituzte, esate baterako, ikastetxeetan eta udalerrietan osasun mentaleko profesionalen kopurua handituz, horrela, behar dutenentzat eskuragarriak izan daitezen. Laburbilduz, prebentzio eraginkorra, eskubideetan heztea, tresna erabilgarriak eta baliabide gehiago; haiek beren zatia egin dute eta beren proposamenak partekatu dituzte.
Babeserako eta parte hartzeko eskubidea
Orain gizartearen gainerakoen txanda da. Gizarte osoa jabetu behar da arazoaz, haurrek eta nerabeek jasaten dituzten indarkeriei aurrea hartzeko. Haurrek eta nerabeek egoera guztietan dute babes-eskubidea, eta helduek eskubide hori defendatzeko konpromisoa izan behar dute. Baina, horretaz gain, garrantzitsua da haur eta nerabeekin batera indarkeria jorratzen hastea. Haiek arazoari buruzko elkarrizketetan parte aktiboa izan behar dira, baita hartzen diren erabakietan ere. Helburua argia da eta lehen urratsa ere argia da: haur eta nerabeak babesteko, haiei entzun behar diegu eta haien ahotsak kontuan izan behar dira.
Argazkia: UNICEF España/Francisco Viña

Euskal Herriko Batzordea